ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLER EĞİTİM VE TERAPİLERİ

İçindekiler

ZİHİNSEL ENGELLİ TANIMI NEDİR

Amerikan Zihinsel ve Gelişimsel Yetersizlik Birliği’nin tanımı ve ülkemizde kanun koyucuların resmi olarak onayladığı haliyle “zihinsel engelli tanımı”

18 yaş öncesinde ortaya çıkan zihinsel yetersizliği olan ve zihinsel işlevler bakımından ortalamanın iki standart sapma altında( IQ’su 70 altında) farklılık gösteren, buna bağlı olarak kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerinde eksiklikleri ya da sınırlılıkları olan ve özel eğitim ile destek eğitim hizmetlerine ihtiyaç duyan bireyler ile tanıma kavuşmaktadır.

Ortalama insan IQ’su 100 puan üzerinden değerlendirilmektedir. Bu ortalamanın 2 standart üstü yani IQ’nun 130 üstü olması üstün zekaya (% 2) işaret ederken, 70 altı olması zihinsel engele işaret etmektedir. Dünyada %2 yaygınlığa sahiptir.

Ancak IQ puanı aslında ailenin sağlayabileceği eğitim düzeyi, ailenin sosyo kültürel yapısı , hiperaktivite, topluma adaptasyon sorunları ve okul başarısızlığı ile ilgili olabileceğinden çocuğun aslında erken teşhisi ile belki de geleceği kurtarılabilmektedir.

18 yaş sonrasında belirti gösterilmesi halinde bireyin zihinsel engelli olarak tanımlanmadığını bilmek önemlidir.

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL ENGEL NEDENLERİ NELERDİR

Zihinsel engel nedenleri, genellikle genetik temelli olarak yani gen silinimi, mutasyonu, artışı olarak çeşitli zihinsel yetersizlikler ve bazı bedensel engeller ile açıklanmaktadır.

ZİHİNSEL ENGELLİLERİN ÖZELLİKLERİ VE BELİRTİLERİ NELERDİR?

Ortalama insanın IQ’su 100 puan olarak kabul edilmektedir. Zihinsel engel ise IQ’da 70 altı olma durumu olarak standardize edilmektedir. Bu durum aslında yukarıda tanım itibariyle ortalamanın 2 standart sapma altında olma durumunu açıklamaktadır çünkü 1 standart sapma 15 puana karşılık gelmektedir.

Çeşitli uyumsal, sosyal, kavramsal ve pratik beceri davranış eksikliği problemlerinin bir bütün olarak değerlendirilmesi ile karakterizedir.

Uyumsal davranışları ölçmek için vineland skalası ve uyumsal davranış skalası kullanılmaktadır.

Zihinsel Yetersizliği Olan Bireylerin Özellikleri

Dikkat

Zihinsel yetersizliği olanlarda dikkat problemleri yaygın olarak görülmektedir.
Bireylerin öğrenme problemlerinin önemli bir bölümü dikkat problemlerinden
kaynaklanmaktadır. Genel olarak dikkatleri dağınık ve kısa sürelidir.

Bellek

Zihinsel yetersizliği olan bireylerin pek çoğu hatırlamada güçlük çeker. Görsel ve
işitsel algıları zayıftır. Bellekle ilgili yaşadıkları en önemli problem öğrendikleri bilgileri kısa
süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarmada yaşamalarıdır. Genelleme yapmakta zorlanırlar,
kazandıkları bilgileri ilişkilere göre gruplamada güçlük çekebilirler. Zihinsel yetersizliği olan
bireylerin yaşıtlarıyla karşılaştırıldığında kendilerini düzenleme (tekrarlama, gruplandırma,
ilişkilendirme) stratejilerini daha az sıklıkta kullandıkları görülmektedir.

Öğrenme

Akranları gibi öğrenebilir ve öğrenmeye devam ederler. Akranlarından temel
farkları öğrenmenin hızındadır, öğrenme hızları daha yavaştır.

Dil Gelişimi

Zihinsel yetersizliği olan bireyler dil ve konuşmayı zihinsel yetersizliği
olmayan bireylerin geçtiği basamaklardan geçerek edinirler. Ancak bu basamaklardan geçiş
hızları daha yavaştır. Dil ve konuşma gelişimindeki sorunlar ile kendini düzenleme
(tekrarlama, gruplandırma, ilişkilendirme) problemleri arasında yakın bir ilişki vardır. Çünkü
birçok kendini düzenleme stratejisi dile dayalıdır.

Akademik Başarı

Başarısızlıkları daha çok okuma-yazmada, okuduğunu anlamada, temel
aritmetik becerileri kazanmada ortaya çıkmaktadır. Soyut kavramları somut kavramlara göre
daha zor öğrenirler.

Sosyal Gelişim

Zihinsel yetersizlik gösteren bireylerde çeşitli sosyal problemlere
rastlanmaktadır. Sosyal ilişkilerinde kendilerini grupta kabul ettirecek becerileri azdır.
Arkadaşlık etmede sıklıkla problem yaşarlar. Benlik kavramları genellikle zayıftır.

Psikomotor Gelişim

Genel olarak bu bireylerin fiziksel gelişimleri (boy-kilo) ise yaşıtlarının
gelişimi ile tutarlılık gösterebilmektedir.

Zihinsel yetersizliği olan bireyin, sahip olduğu yetersizliğin derecesi arttıkça yukarıda
belirtilen alanlarda yaşadığı güçlüklerin derecesi de artmaktadır.

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL ENGELLİ DESTEK EĞİTİMİ

Bireylerin günlük hayatta temel ihtiyaçlarını giderebilecek kadar yeteneklerini kullanmasını hedeflemekle beraber aşağıda sıralanan maddeler aydınlatıcı olabilir.

Zihinsel engelli eğitimi ve terapilerinin amacı nedir

  1. Bağımsız yaşam becerileri kazanmaları,
  2. Öz bakım ve günlük yaşam becerilerini kazanmaları,
  3. Psikomotor becerilerini geliştirmeleri,
  4. Dil ve konuşma becerilerini geliştirmeleri,
  5. Sözlü ve yazılı anlatım becerilerini geliştirmeleri,
  6. Sosyal ve toplumsal uyum becerilerini geliştirmeleri,
  7. Bilişsel hazırlık becerilerini geliştirmeleri, beklenmektedir.

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL ENGELLİLER KAÇ YIL YAŞAR

Bu noktada 30 yaş ya da 40 yaş gibi kesin yaşlardan bahsedilemez çünkü zihinsel hastalıklar çok geniş bir spektrumda olduklarından ve her hastalığın kendi içerisinde değerlendirilmesi gerekmektedir.

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL ENGELLİLERİN EVDE EĞİTİMİ

Zihinsel engelli bireylerden bazılarında fiziksel engelde mevcut bu bireylerde evde fizik tedavi desteği verilmektedir. İlave olarak RAM yani rehberlik araştırma merkezlerinden alınan ”evde eğitim alması gerekir” raporu ile bireylerin evde eğitim alması sorunu aşılabileceği ileride düşünülmektedir.

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL ENGEL DERECELERİ VE SINIFLAMASI

Zihinsel engelli bireylerde kendi içerisinde sınıflara ayrılarak incelenir ve terapi yöntemleri ona göre şekillenir. Aşağıda Zihinsel engelli bireylerin IQ puan kategorileri belirtilmiştir.

Zihinsel engelli IQ puanları

Hafif zihinsel engel

Hafif zihinsel engel 55 ile 70 arası IQ puanına karşılık gelir. 1960’lı yıllarda yapılan çalışmalar bu düzeydeki bireylerin eğitilebilir olduğunu kabul etmektedir. Yani aralıklı verilen kısa süreli destekler ile topluma adaptasyon sağlanabileceği kabul edilmektedir.

Orta zihinsel engel

Orta zihinsel engel 40 ile 55 arası IQ puanına karşılık gelir

Ağır zihinsel engel

Ağır zihinsel engel 25 ile 40 arası IQ puanına karşılık gelir

Çok ağır zihinsel engel

Çok ağır zihinsel engel 25 altı IQ puanına karşılık gelmektedir

Zihinsel engelli bireylerin ihtiyaç duyduğu destek miktarına göre sınıflandırma

Aralıklı destek
Sınırlı destek
Yoğun destek
Yaygın destek [ZY-2-tanim_siniflandirma_yayginlik]

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL HASTALIKLAR HANGİLERİDİR

Kromozom sayısı, gen silinimi, mutasyondan kaynaklı genetik hastalıklar ve zihinsel engele neden olabilecek hastalıklardan kaynaklanan sorunlar olarak sıralanabilir. Yukarıdaki 9 ve 11. maddelerden detaylı inceleyebilirsiniz.

▲İçindekiler▲

ZİHİNSEL ENGELE YOL AÇABİLEN HASTALIKLAR VE NEDENLER

Kalıtımsal sebepler
Metabolik hastalıklar
Tay sachs
Fenilketonüri
Troid eksikliği
Havale geçirme
Gen bozuklukları
Tüberoskleroz
Nörofibramatozis
Musküler distrofiler
Poligenik zeka geriliği
Doğum sonrası sebepler eğer uygun şekilde tedavi edilmez ise zihinsel engel yaratabilmektedir
Kızamık
Hemofiliz
Boğmaca
Menenjit
Doğumda yaşanan zorluklar
Beyin travmaları (bebeğin kafasını çarpması)
Bebeklikte ağır sarılık
Çevresel sebepler


▲İçindekiler▲

KROMOZOM BOZUKLUKLARINDAN KAYNAKLANAN ZİHİNSEL BOZUKLUKLAR

Kromozom eksikliği veya fazlalığı ile ilgili olabileceği gibi gen mutasyonlarından kaynaklanması da mümkündür.

Kromozal bozukluklardan kaynaklı zihinsel bozukluklar, zihinsel engellerin en sık nedenidir. Gen kazanımı ya da kaybedilmesiyle ortaya çıkar. Yüksek çözünürlüklü teknolojilerin gelişimi ile gen bozukluklarındaki tanımlamalar da değişti ve gelişti. Artık genetik bilimi yeni teknolojilerin kullanılması ile zihinsel gelişimin ve gelişimsel engellerin sebeplerini tanımlayan genom bilimi olarak ortadadır. Umudumuz odur ki zaman ile zihinsel engeller konusunda tedavi imkanı sağlayacaktır.

Sayısal kromozom anormallikleri hakkında: Bir insanda 23 çift kromozom vardır bunlardan birisi cinsiyeti belirlerken kalan 22 si otozom olarak adlandırılmaktadır. kromozom bozuklukları kromozom eksikliği ya da fazlalığı ile ilişkilidir.

Sayısal eksiklik ya da fazlalıktan ziyade yapısal kromozom anormallikleri de mevcuttur örneğin kırık kromozom kollarının yeniden birleşmesi bu duruma örnektir.

İki kromozom arasında oluşan parça değişiminden kaynaklı translokasyonlar ile de oluşabilmektedir

NADİR HASTALIKLAR

Kromozom fazlalığı, eksiikliği, gen silinimi, yada mutasyonu sonucu ortaya çıkan nadir görülen hastalıklar ve farklılıklardır.

1p36 Mikrodelesyonu (gen silinimi)

Dismorfik yüz (derin yerleşimli gözler, düz burun köprüsü, asimetrik kulaklar, sivri çene), nöbetler , kardiyomiyopati yani kalp kası hastalığı, gelişimsel gecikme, işitme bozuklukları

1q21.1 Mikrodelesyonu sonucu trombositopeni ve radius yokluğu

Hipomegakaryositik trambositopeni kandaki anoral trombosit azlığı ile karakterize bir kan hastalığı, üst ekstremite yani insan vücudunu omuz kemiklerinde meydana gelen anormallikler, normal zeka düzeyi.

1q21.1 Mikrodelesyonu sonucu mental reterdasyon ,otizm ya da konjenital

Mental reterdasyon ,otizm spektrum bozuklugu ya da konjenital yani doğum esnasında ya da doğuştan ortaya çıkan anormallikler olan duyarlılık
Hafif yada şiddetli mental reterdasyon, microsefali yani baş ve beynin normalden küçük olma hali, doğuştan gelen kalp hastalığı, şizofreni.

3q29 Mikrodelesyonu

Hafif düzey dismorfik yüz özellikleri, hafif ila orta düzey zeka gerilikleri, uzun dar yüz, kısa filtrum(dudak ile burun arasındaki oyuğun kısa olma hali), yüksek burun kökü ya da köprüsü.

10q22.3q23.2 Mikrodelesyonu

Öğrenme güçlüğü, dil ve konuşmada gecikmeler, hafif gelşimsel gecikmeler, hafif dismorfik özellikler.

15q11-15q13 Mikro çoğalma


Otizm, zeka geriliği, ataksi ve nöbetler

15q13.3 Mikrodelesyonu

Zihinsel gerilik, epilepsi, yüz ve parmaklarda değişken dismorfi.

15q24 Mikrodelesyonu

Hafif orta derecede zihinsel gerilik, yüksek arterior(vücudun önden görülen kısmı), mikro çatlaklar, aşağı eğimli palpebral fissürler( iki göz kapağı arasındaki mesafe yetişkin bir insanda 10 ila 30 mm arasında olur), uzun filtrum, genital anormallikler, gevşek bağ dokusu.

16p11.2p12.2 Mikrodelesyonu

Gelişimde ciddi gecikme, hipotoni(kas tonusunun aşırı derecede azalışı,kas tonusu istirahat halindeki minimum gerginlikte olan kaslara verilen addır),düz yüz, aşağı eğimli palpebral fissürler, arkaya dönük kulaklar.

17q23.1q23.2 Mikrodelesyonu

Konuşma gecikmeleri, doğum sonrası büyüme geriliği, kalp kusurları, el ayak ve uzuv anormallikleri.

22q11.2 Distal Mikrodelesyon

Gen silinimi uzak uçta gerçekleşmiştir. Prematürite, prenatal ve postnatal büyüme gecikmesi(üst çene kemiğinde yer alan bir membran kemiktir), gelişimsel gecikmeleri ve hafif iskelet anormalliklerini akla getiren anormallikler.

22q11.21 Mikro Çoğalma

Ciddi gelişim bozukluğu, belirgin hipotoni, uyku apnesi, bebeklik döneminde nöbet benzeri epizodlar(hırıltı atakları), zayıf motor beceriler ile kaba motor gelişiminin gecikmesi, dil gelişiminde ciddi gerilik, velorarinjeal bozukluk(konuşma sırasında burun boşluğunu kapatmak için velumun yani yumuşak damağın boğazın arka duvarına doğru kapanma sorununa neden olan durum).

22q13.3 Mikrodelesyonu

Neonatal hipotoni, gelişimsel gecikme, normalden hızlı gelişim, konuşmada çok ciddi geriliğin olmaması, otistik davranış, küçük dismorfik özellikler.

Adrenal Hipoplazi Konjenita

Dax-1 geninin silinmesi veya mutasyonu sonucu adrenal korteksinin nadir bir gelişimsel bozukluğu, hipogonadizm sıklıkla AHC yani alternan hemipleji yani epilepsi tarzı ataklara yol açan nadir bir çocukluk hastalığı ile ilişkilendirilir(hipogonadizm ,hipotalamusta başlayıp hipofizde sonlanarak kana bırakılan cinsiyet hormonlarının yetersizliğidir,kadınlarda ovaryum yani östrojen, erkeklerde testis yani testesteron seviyelerinn ayarlanmasıyla ilişkilidir).

Alagille Sendromu

İnce yüz anomalisi, kalp hastalığı, iskelet anormallikleri,karaciğer sorunları, gelişim gecikmeleri, semer burun.

Angelman Sendromu

15q11-q13 Minidelesyon; Zihinsel gerilik, hareket veya denge bozukluları, karakteristik anormal davranışlar, dil konuşmada ciddi güçlükler(Angelman sendromu 15.000 ila 30.000 de 1 görülen genetik rahatsızlıktır. Anneden kaynaklanmaktadır, 1965 yılında Angelman Sendromu’nu teşhis eden İngiliz Doktor Harry Angelman’a atfen isim verilmiştir. doğumdan 6 ay sonrasında gelişim gerilikleri ortaya çıkar otizme benzer el çırpma, çok az konuşma, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu, uyuma ve beslenme sorunları,hareket denge sorunları vs. erken yaşlarda iyi bir eğitim ile beceriler ve sosyal adaptasyon geliştirilebilir olmasına rağmen kesin tedavisi olmayan bir hastalıktır).

Beckwith – Wiedemann Spektrum Sendromu

11p15.5 Geni değişikliği; En yaygın aşırı büyüme ve kansere yatkınlık bozukluğudur, ortalamanın üzerinde doğum ağırlığı, devlik, doğumda anormal göbek anormallikleri, makrozomi(doğumdan sonra artmış büyüme), konuşma beslenme ya da nefes almada sorunlara yol açan makroglossia(büyük dil sendromu), organomegali(bazı iç organların büyük olması durumu), yüz anormallikleri, çocukluk çağı kanserlerini geliştirme ihtimalinde artış, üst ve alt çene dişlerinin uygunsuz teması, karaciğer, dalak, pankreas, böbrekler veya adrenal bezler etkilenebilir.

Kedi Gözü Sendromu

22.pter.22q11 Tetrozomi (Tersine kopyalanan kromozom fazlalığı); 50 bin ila 150 bin de 1 görülür, göz içindeki iriste gerçekleşen yarık yada boşluk olması ile ortaya çıkan ve uzayan göz bebeğinin kediyi andırması ile adlandırılır, normal veya normale yakın zihinsel gelişim, kalp ve böbreklerde gelişim bozuklukları gösterebilir, kulaklarda anormal şekiller, yarık dudak damak, şaşılık, işitme bozuklukları.

Charlot- Marie Tooth Tip1-A(CMT)

İngiliz Doktor Henry Tooth isimlendirmiş tir, yavaş ilerleyen kol ve bacakların uç kısımlarındaki kas erimesi ve zayıflığı, azalmış sinir iletim hızı, beyin ve omuriliği kaslara bağlayan sinir hücresi liflerinin hasara uğraması, yüksek kemerli ayak ve ayak şekil bozuklukları, sinirlerde aksonlara zarar verir bu sebeple dokunma hissi ve acıya karşı hassasiyet düşük hissedilebilir, belirtilerin ortaya çıkma yaşı değişken.

Charge Sendromu

1979 yılında B.D.Hall tarafından tanılanmıştır, isim hastalık belirtilerinin ingilizce baş harfleri baz alınarak isimlendirilmiştir.( CHARGE göz halkası,kalp,atrezi, büyüme geriliği, genital hipoplazi, kulak anormalliği isimlerinin ingilizce baş harflerinin birleşimi ile isim alır). Nefes almada zorluk, göz kusuru, kalp anormallikleri, zihinsel ve somatik gelişim geriliği, yüz felci, yarık damak, kulak anormallikleri veya sağırlık.

Di george sendromu

22q11.2 Delesyonu ( velokardiyofasiyal) 4 Binde 1 görülür, kalp paratiroid hipoplazisi, hipokalsemi, göz kornea ve retina anormallikleri, kısa göz kapağı, kulak kepçesinin normal olması gerektiği yerden daha aşağıda olmasından kaynaklı ve orta kulak anormalliklerinden kaynaklı işitme problemleri., birçok hasta kalp sorunları veya zayıf bağışıklıktan dolayı hayatını kaybetmektedir.

Kedi Miyavlaması Sendromu

5p- Delesyonu, Cri Du Chat 5.Kromozomun bir kısmının delesyonu 20 bin ila 50 binde 1 görülmektedir. 1963 yılında Jerome Lejeune tarafından tanımlanmıştır. Bebeğin ağlayışı kedi miyavlamasına benzer olduğundan bu ismi almıştır, mikrosefali, yuvarlak yüz, mikrognati, hipertelorizm, hipotoni ve şiddetli psikomotor ve zihinsel gerilik,kabızlık, hiperaktivite

Digeorge 2 sendromu

22q11.2 gen bozunumu; Hafif zeka geriliği, yüz baş iskelet sisteminin hafif dismorfik özellikleri de dahil olmak üzere digeorge 1’e benzemektedir.

Duchenne Kas Distrofisi(DMD)

Kız çocuklara nazaran erkek çocuklarda görülme sıklığı daha fazladır, erkek çocuklarında 3500 de 1 oranında kız çocuklarında ise 50 milyonda 1 görülmektedir. Kasların bütünlüğünü sağlamaktan sorumlu olan distorfin geninin mutasyonu sonucu ortaya çıkan bu hastalıkta zamanla ilerleyen kas zayıflıkları ve yıkımı gözlenmektedir. Kanda kreatin kinaz seviyesinde artış, 3 yaş cıvarında başlar ve hasta genellikle 12 yaşına kadar tekerlekli sandalyeye mahkumdur. genellikle 20 yaş cıvarında hayatlarını kaybetmektedirler.

Greig Sefalopolisindaktili

Kromozom 7 Bölgesindeki GLI3 geninin mutasyonu ve büyük ihtimalle deletasyonu yani silinmesi( Greig Sefalopolisindaktili)
Baş, yüz ve el ayak parmaklarında gelişimsel bozukluklar(6 parmak vs) ortaya çıkarak genetik hastalık.

Gliserol Kinaz Eksikliği

21p.x Üzerindeki GK Geni Mutasyonu ; 1987 Yılında Dr Francke V. tarafından tesbit edildi, klinik olarak 3 formu olduğunu belirtti, infantil, juvenil ve adult, infantil genelde tesadüfen tespit edilir hiçbir belirti göstermez ama ciddi gelişimsel gecikme gösterebilir.zihinsel engel, büyüme geriliği, yüksek üriner gliserol.

Nöropati, Basınç felçlerine yatkın kalıtsal nöropati

Periferik sinirlerdeki bozukluktan dolayı ağırlık taşırken, dirseğinizin üzerine yaslanırken, bağdaş kurmuş otururken baskı ve basınca dayanamayacak kadar duyarlı olma duru olarak karakterizedir. Sinirle ilişkili olduğu yerde karıncalanma uyuşma ve kas işlev kaybı görülebilir ancak bir dakikadan bir kaç aya kadar sürse de genellikle iyileşir. Ancak kalıcı kas güçsüzlüğüne veya his kaybına neden olabilir.nadiren uzun süreli sakatlık görülürken, birçok insan kendisinde olduğunu anlamaz bile, her iki cinsiyeti de eşit derecede etkiler.

Kallman Sendromu 1

20 den fazla gendeki değişikliğin sorumlu olduğu düşünülüyor. erkeklerde 30 binde 1 , kadınlarda 120 binde 1 görülme sıklığındadır. ergenlik çağının gecikmesi veya olmaması ve koku alma duyusunun bozulması ile karakterizedir. Hipotalamusta üretilen cinsel gelişimi yönlendiren bazı hormonların üretiminin olmaması ile ortaya çıkan bir durumdur. Bu hastalık genellikle kadın ve erkekte kısırlığa sebep olmaktadır. koku alma duyusu ya çok azdır ya da hiç yoktur.bazen tek böbreğin gelişmemesi,yarık damak dudak, işitme kaybı, anormal göz hareketleri.

Langer Giedon Sendromu

Geniş yanal olarak çıkıntı yapan kulaklar, yumrulu burun, uzun bir üst dudak, seyrek kafa derisi, kanatlı kürek kemiği, zihinsel engel ve dismorfik yüz özellikleri.

Sendrom 7

Delesyonu, Mikrofalmi 7 ile doğrusal cilt kusurları, Sendrom 7 , Xp22.2
Burun,yanaklar ve boyunda ciltte görülen kırmızı döküntüler ve yara benzeri semptomlar. korpus kallazum olmayabilir, kalp kası anormallikleri, işitme kaybı.

Miller Dieker sendromu

Lissencephaly 1 Sendromu; Lisensefali, mikrosefali, glabella üzerinde kırışık cilt, dar alın, aşağı doğru eğimli palpebral fissürler, küçük burun ve çene, kalp kası bozuklukları, gelişim gerilikleri, zihinsel yetersizlik, erken çocukluk dönemlerinde hayatını kaybetme.

Nörofibromatozis Sendromu

Değişken yüz dismorfizmleri, zihinsel gerilik, gelişimsel gecikme ve yaşa göre aşırı sayıda nörofibrom.

Pelizaeus Merzbacher Sendromu

200 Bin ila 500 binde 1 görülme sıklığına sahiptir.erkekleri etkileyen miyelin adı verilen beyaz sinir cevherinin anormalliklerinden kaynaklanmaktadır. Miyelin oluşturma kabiliyeti azalması sonucunda zayıf kas tonusu,gözlerin istemsiz hareketleri, oturma veya nesneleri tutma gibi motor becerilerin gecikmiş gelişmesi,kas sertliği, hareket denge sorunları, sarsılma, baş boyun titreme.

Potocki Lupski Sendromu

Gelişim geriliği, zihinsel engel, otistik özellikler, uyku apnesi, yapısal kalp sorunları

Potocki Shaffer Sendromu

11p.11.2 Deletasyonu; Çok nadir görülür, literatürde 100 vakadan az bildirilmiştir. kemiklerin,beyindeki sinir hücrelerinin ve diğer dokuların gelişimi etkileyen bir hastalıktır, bu hastalıkta çoğu hastada iyi huylu tümörler bulunur nadiren kansere dönüşür. zihinsel engel, küçük yüz anomalisi, dil konuşma, motor beceriler(oturma,yürüme), sosyal beceriler gelişimi gecikmiştir.

Prader Willi Sendromu

Obezite, zihinsel engel, kas hipotoni, kısa boy, hipogonadizm, küçük eller ayaklar, badem gözler, dar kafa, şaşılık

Retinoblastom

13q.14 Deletasyonu, /MR; Gözde meydana gelen embriyonik bir tümördür. Mental reterdasyon eşlik edebilir.

Rubinstein Taybi Sendromu

Zihinsel engel, geniş el ayak baş parmağı, yüz anormallikleri.

Smith Magenis Sendromu

Brakisefali, geniş burun köprüsü, brakidaktili, dil konuşma güçlükleri ve gecikmesi, boğuk derin ses, geniş düz orta yüz, derin tendon reflekslerinin azalması veya yokluğu, azalmış bacak kas kütlesi, kendine zarar verici davranışlar, uyku bozukluğu.

Sotos Sendromu

Aşırı hızlı büyüme akromegalik özellikler, zihinsel engel, yüksek kemerli damak, kemik yaşı büyüktür.

Steroid Sülfataz Eksikliği

X Genine bağlı iktiyoza neden olur ve etkilenen erkeklerde kuru, pullu, cilt. seyrek kıl ve konik dişler ile karakterizedir.

Trichorhinophalangeal syndrome

Tip1 , Dismorfik özellikler, uzun düz filtrum, çıkıntılı sivri kulaklar, iskelet anormallikleri, kalça anormallikleri

Wagr Syndrome

Bitişik bir gen silinmesi sendromudur, wilms tümörü, aniridi., zihinsel engel

Williams Beuren Syndrome

7500 İle 10000 Kişiden 1 inde görülebilir. aort ve kalp damar darlığı ve sorunları buna bağlı olarak nefes darlığı, göğüs ağrısı, kalp yetmezliği görülebilir. hafif veya orta zihinsel engel, dışa dönük ilgi çekici kişiliklere sahiptirler, dikkat eksikliği, anksiyete sorunları, geniş alın, geniş uçlu kısa burun, çarpık veya eksik dişler,

Wilms Tümörü

Tip 1, 10 Binde 1 görülme sıklığı vardır, çocukluk kanserlerinin %8’ini oluşturmaktadır. En yaygın katı tümörlerden birisidir.

Wolf Hirschorn Sendromu

Şiddetli büyüme geriliği ve zihinsel engel, mikrosefali, arık dudak, göz koloboması, kardiyak septal kusurlar.

X kromozomu hastalıklar

Kalp akciğerler, karaciğer, dalak, ve mide dahil olmak üzere iç organların yerleşimi olması gerektiği gibi olmayabilir.

▲İçindekiler▲

AİLELER İÇİN ZİHİNSEL ENGEL HAKKINDA KISA BİLGİLER

Zihinsel Engelli Bireyler Destek Eğitimi verilen bireylerde dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu nedir 20 madde de dehb makalemizden, Dikkat eksikliği ve hiperaktivite ile ilgili inceleyebilirsiniz.
Dikkat eksikliği konusunda dehb ve hiperaktif cocuklar ile ilgili annelere ve ailelere uzman tavsiyeleri makalesinden ilgili tavsiyeleri okuyabilirsiniz.

Dehb dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu istatistikleri makalesinden Dikkat eksikliği ile ilgili istatistiklere ulaşabilirsiniz.

Dehb hiperaktif cocuklar dogru bilinen yanlislar isimli makalelerimizden dehb ile ilgili doğru bilinen yanlışları inceleyebilirsiniz.

Unutulmaması gereken en önemli nokta bireylerin öğrenme problemlerinin önemli bir bölümü dikkat problemlerinden kaynaklandığının bilinmesidir. Genel olarak dikkatleri dağınık ve kısa sürelidir bu da öğrenmeye engel olan önemli bir noktadır.

Uzun süreli bellek

Zihinsel yetersizliği olan bireylerin pek çoğu hatırlamada güçlük çeker. Görsel ve işitsel algıları zayıftır. Bellekle ilgili yaşadıkları en önemli problem öğrendikleri bilgileri kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarmada yaşamalarıdır. Genelleme yapmakta zorlanırlar, kazandıkları bilgileri ilişkilere göre gruplamada güçlük çekebilirler. Yaşıtlarıyla karşılaştırıldığında kendilerini düzenleme (tekrarlama, gruplandırma, ilişkilendirme) stratejilerini daha az sıklıkta kullandıkları görülmektedir.
Akranları gibi öğrenebilir ve öğrenmeye devam ederler. Akranlarından temel farkları öğrenmenin hızındadır, öğrenme hızları daha yavaştır.

Dil konuşma yavaş gelişebilir

Dil ve konuşmayı, zihinsel yetersizliği olmayan bireylerin geçtiği basamaklardan geçerek edinirler. Ancak bu basamaklardan geçiş hızları daha yavaştır. bazı bireylerde dil konuşma ve ozel ogrenme guclugu destek egitimi terapilerinin yanında bagcilar rehabilitasyon ve fizik tedavi birimimizdeki terapilerinin de verilmesi faydalı olabilmektedir..
Dil ve konuşma gelişimindeki sorunlar ile kendini düzenleme (tekrarlama, gruplandırma, ilişkilendirme) problemleri arasında yakın bir ilişki vardır. Çünkü birçok kendini düzenleme stratejisi dile dayalıdır.
Çeşitli sosyal problemlere rastlanmaktadır. Sosyal ilişkilerinde kendilerini grupta kabul ettirecek becerileri azdır. Arkadaşlık etmede sıklıkla problem yaşarlar. Benlik kavramları genellikle zayıftır.
Genel olarak bu bireylerin fiziksel gelişimleri (boy-kilo) ise yaşıtlarının gelişimi ile tutarlılık gösterebilmektedir.
Down sendromu ve ailelerin yapabilecekleri isimli makalemizde ailelere faydalı bilgiler bulunurken, down sendromu genellikle zihinsel engeli ifade eder.

Yaygın gelişimsel bozukluklar

Yaygın gelişimsel bozukluklar, otizm sendromu, asperger sendromu ve disleksi gibi bozuklukların zaman zaman içi içe geçmiş gibi görüldüğü bilinse de genellikle bunların her biri bireyin kendi gelişimine bakılarak özel olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Otizm nedir otizm belirtileri atipik otistik unluler isimli makalemizden otizm ile bilgileri edinebilir, otistik bireyler hakkında yapılabilecekleri inceleyebilirsiniz.
Aspergerli olmak bir engel midir 2 ve disleksi yani dislektik olan bireyler ile ilgili makalelerimizi inceleyebilirsiniz.
Disleksi ve aspergerli bireyler genellikle zihinsel engelli değildirler. Hatta çok derin ilgi alanlarında sıra dışı bir birikime sahip bile olabilirler bu sebeple her birey kendi özelinde ayrı değerlendirilmelidir. Her bireyin eğitimi ve ihtiyacı olan terapiler kişiye özel ”özel eğitim uzmanları tarafından” değerlendirilmelidir.

Derin Çocuk Eğitim Terapi çalışmaları

Derin Çocuk Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri bünyesinde bulunan İstanbul Bakırköy, Bahçelievler ve Bağcılar ilçelerinde bulunan 3 okulumuzla ilgili bilgileri bulabileceğiniz bağlantılar verilmiştir. Eğitimler ve terapi çalışmaları hakkında Destek talebi ve ücretsiz danışmanlık için iletişime geçiniz.

Sevgilerle

▲İçindekiler▲

DERİN ÇOCUK ANA SAYFA

Disorders caused by chromosome abnormalities

Zihinsel Engelli Bireyler ve Nadir Hastalıklar

Zihinsel engel nedir? Zihinsel engellilerin özellikleri nelerdir? Zihinsel engellilerin belirtileri, hastalık çeşitleri nelerdir? Yaşam süreleri ne kadardır? Zihinsel engel dereceleri ve sınıflandırması nasıl yapılır? Evde tedavi hizmetleri, eğitim ve terapi konusu hakkındaki soruları gelin birlikte cevaplandıralım.

Zihinsel engelli bireyler, zihinsel yetersizliği olan ve zihinsel işlevler bakımından ortalamanın iki standart sapma altında(IQ’su 70 altında ) farklılık gösterirler. Buna bağlı olarak kavramsal, sosyal ve pratik uyum becerilerinde eksiklikleri ya da sınırlılıkları olan,eğitim ve terapileri ihtiyacı hisseden, bu özellikleri 18 yaşından önceki gelişim döneminde ortaya çıkan bireylerdir.

Zihinsel bireyler destek eğitim ve terapileri, özel eğitim ve destek eğitim hizmetlerine ihtiyaç duyan bireylerin ihtiyaçlarını karşılayan çalışmalara adı verilen terapilerdir. Hafif zihinsel engelli, orta ve ağır zihinsel engelliler olmak üzere üç gruba ayrılır. Dünya üzerinde yaklaşık %2 yaygınlığa sahiptir.

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top
Sosyal etkileşim becerileri Çocuklar için Duyusal masaj el göz denge korrdinasyon ve ortak dikkat becerileri cocuk etkinlikleri Oyun Atolyelerimiz Basliyor